Jump to content

Asha

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Stampa:Zoroastrianism sidebar

Asha ose arta (avestanishte: Aṣ̌a / Arta) është një koncept Zoroastrian me një gamë komplekse kuptimi. Ajo zakonisht përmblidhet në përputhje me implikimet kontekstuale të 'së vërtetës' dhe 'së drejtës' (ose 'drejtësisë'), 'rregullsisë' dhe 'punimit të duhur'. Është e rëndësishme për teologjinë dhe doktrinën zoroastriane. Në sferën morale, aṣ̌a/arta përfaqëson atë që është quajtur "koncepti vendimtar i rrëfimeve të zoroastrianizmit". E kundërta e asha-s është druj, "mashtrim, gënjeshtër".

Ekuivalentja e saj e vjetër persiane është arta-. Në gjuhët iraniane të mesme termi shfaqet si ard-.

Fjala është gjithashtu emri i duhur i hyjnisë Asha, Amesha Spenta që është hipostaza ose "gjeniu" i të "Vërtetës" ose i "Drejtësisë". Në Avestan e Re, kjo figurë përmendet më shpesh si Asha Vahishta (Aṣ̌a Vahišta, Arta Vahišta), "E vërteta më e mirë". Pasardhësi i persishtes së mesme është Ashawahist ose Ardwahisht; persishte e re Ardibehesht ose Ordibeheshti. Në Gatha - tekstet më të vjetra të Zoroastrianizmit, që mendohet se janë kompozuar nga Zoroastri - rrallë është e mundur të bëhet dallimi midis parimit moral dhe hyjnisë. Tekstet e mëvonshme përdorin vazhdimisht epitetin 'Më i miri' kur flitet për Amesha Spentan; vetëm një herë në Gatha është 'më e mira' mbiemër i aṣ̌a/arta.